Motto edukacji daltońskiej
„Jeśli szanujemy dziecko i podążamy za jego możliwościami to może ono zrobić więcej, niż od niego oczekujemy, a wszystko co dziecko potrafi – nauczycielowi zrobić nie wolno” (Helen Parkhurst)
Koncepcja edukacji daltońskiej oparta jest na trzech założeniach:
- nauka samodzielności,
- nauka odpowiedzialności,
- nauka współpracy.
Samodzielność w planie daltońskim oznacza, że dzieci same poszukują sposobów rozwiązywania problemów i same wykonują zadania. Samodzielna praca bardzo dobrze działa na motywację. Dzieci z chęcią podejmują działania wymagające ich aktywności.
Odpowiedzialność kształtujemy dając dzieciom przestrzeń do rozwoju, oczywiście z uwzględnieniem indywidualnych predyspozycji każdego z wychowanków. Powierzamy zatem dzieciom odpowiedzialność za wyniki podejmowanych działań oraz za sposób, w jaki ten końcowy wynik powstaje. W procesie tym ważnym elementem jest kontrola.
Współpraca w koncepcji edukacji daltońskiej ma na celu rozwijanie umiejętności współpracy z każdym, a nie tylko z najbliższymi kolegami. Dzieci otrzymują propozycje zadań do wykonania w parach, wspólnie dokonują wyboru, co oznacza, że musi między nimi dojść do komunikacji, która stanowi podstawę współpracy.
Elementy Planu Daltońskiego zostały wprowadzone w grupie Biedronki.
Proces dydaktyczno-wychowawczy w grupie oparty został na wizualizacji:
Kolory dnia – każdy dzień tygodnia ma przypisany określony kolor: poniedziałek- czerwony, wtorek- niebieski, środa- pomarańczowy, czwartek- zielony, piątek- żółty; każdego ranka dzieci przesuwają listek na określony kolor, symbolizujący aktualny dzień tygodnia. Dodatkowo przedstawione zostały podpisy do globalnego czytania. Dzięki temu dzieci uczą się rozróżniać dni tygodnia, zanim jeszcze nauczą się rozpoznawać i odczytywać nazwy tych dni.
Listę obecności – na przygotowanej tablicy obecności (znajdują się na niej imiona i znaczki dzieci), dzieci zaraz po wejściu do sali, obok swojego znaczku, przyczepiają klamerkę (chłopcy – klamerka niebieska, dziewczyny- klamerka biała).
Kalendarz urodzin – dzieci mają możliwość same kontrolować, kto jeszcze będzie obchodził urodzinki w najbliższym czasie, jednocześnie utrwalają pory roku i nazwy miesięcy.
Dyżury (para chłopczyk z dziewczynką) – określa , kto pełni dyżur w danym tygodniu. Wizualizacja przydzielonych dyżurów poprzez umieszczenie imienia dziecka i jego znaczku.
Oceń swój dzień w przedszkolu – na zakończenie dnia w przedszkolu dziecko umieszcza swoją klamerkę przy piktogramie symbolizującym „buźkę”, adekwatną do swojego samopoczucia i oceny swojego spędzonego dnia w przedszkolu.
Pracę w parach– współpraca w parach wymusza na dzieciach konieczność komunikowania się oraz podejmowania wspólnego działania, osiągania kompromisów, co wzmacnia stosunki między dziećmi.
Zegar daltoński– pozwala na określanie czasu trwania danego działania- nauczyciel nastawia zegar (kolorowy zegar).
Poprzez dawanie dzieciom możliwości i nakierowywanie chcemy, aby nasi podopieczni poczuli pewną swobodę i poczucie sprawstwa.